احتمالا شما هم در چند سال اخیر اسم روتین پوستی را زیاد شنیدهاید. عوامل مختلفی مانند آلودگی هوا باعث میشود پوست صورت شما آلوده شود و نیاز به پاکسازی داشته باشد. حتی اگر از آن دسته افرادی هستید که ماهی یک بار به پاکسازی حرفه ای پوست یا همان فیشال( فیشیال ) مراجعه میکنید، باز هم نیاز به روتین پوستی دارید. البته به جز انجام صحیح مراحل مراقبت از پوست، محصولاتی که استفاده میکنید هم بسیار حائز اهمیت است. چنانچه استفاده از محصولات نامناسب و به شکل ناصحیح میتوانید صدماتی به پوست صورت شما وارد کند.
در این مطلب با ما همراه باشید تا روتین پوستی استاندارد برای روز و شب را به صورت گام به گام عنوان کنیم.
روتین پوستی چیست؟
روتین پوستی اعمال و مراحلی است که به ترتیب برای پاک کردن یا همان پاکسازی پوست صورت از مواد آرایشی و آلودگیها انجام میدهیم. این مراحل شامل پاک کردن لوازم آرایشی و آلودگیها و سپس استفاده از محصولات مراقبتی مانند مرطوب کننده و ضدآفتاب است.
اولین قدم برای اینکه بتوانید روتین مناسب پوست خودتان داشته باشید، شناخت نوع پوستتان است. اگر ندانید نوع پوستتان چیست ممکن است محصول نامناسب انتخاب کنید و به جای مراقبت به پوستتان صدمه بزنید. پس ابتدا بیایید انواع تایپ پوستی را بشناسیم.
شناسایی نوع پوست صورت؛ پوست شما نرمال است یا نه؟
با وجود اینکه پوست صورت هر فردی منحصر به فرد است، اما از نظر نوع یا تایپ پوست (Skin Type) میتوان گفت تمام افراد در یکی از ۵ دسته پوست جای میگیرند. دستههای نوع پوست شامل پوست خشک، پوست نرمال، پوست مختلط، پوست چرب و پوست حساس است. برای اینکه بتوانید محصولات مناسب نوع پوستتان را تهیه کنید، ابتدا باید بفهمید پوست شما از چه تایپی است. سپس میتوانید از این محصولات در روتین مراقبت از پوستتان استفاده کنید.
انواع تایپ پوستی از خشک تا چرب
- پوست خشک
- پوست نرمال
- پوست مختلط
- پوست چرب
- پوست حساس
در ادامه به توضیح هرکدام از این نوع پوست میپردازیم.
پوست چرب
پوست ما برای حفظ سلامتی و مرطوب نگه داشتن خودش، چربی تولید میکند. این چربی از غدد سباسه تولید میشوند که در زیر پوست هستند. پوست چربی پوستی است که غدد آن بیش از مقدار نیاز چربی تولید میکنند. این موضوع باعث میشود منافذ روی پوست بسته شوند و ایجاد جوش کنند. برای همین است که اکثر افراد دارای پوست چرب دارای جوش نیز هستند. منافذ بسته حتی میتوانند باعث ریزش مو در ناحیه سر شوند. برای پاک کردن این چربی اضافی، باید پوستتان را تمیز و عاری از سلولهای مرده نگه دارید. روتین پوستی این افراد شامل کلینزر ( پاک کننده ) و آبرسانهای مخصوص است. استفاده از محصولات حاوی سالیسیلیک اسید به پاک کردن پوست از سلولهای مرده کمک میکند.
داشتن پوست چرب به ژنتیک و عوامل هورمونی مربوط است. اگر پس از هر بار شستشو پوست شما به سرعت چرب و براق میشود، شما دارای نوع پوست چرب هستید.
پوست خشک
اگر پس از شستشوی صورتتان احساس کشیدگی دارید و پوستتان دچار چروک و حتی خارش است، شما پوست خشکی دارید. پوسته پوسته شدن، خارش و قرمزی و از ویژگیهای این تایپ پوستی هستند. این وضعیت پوست ناشی از سن، آفتاب، لایف استایل و ژنتیک است.
رطوبت از دست رفتهی پوست خشک را باید به وسیله مرطوبکنندهها به خصوص مرطوب کننده حاوی ویتامین E تامین کرد. بنابراین اگر دارای پوست خشک هستید در روتین پوستی خود حتما از کرمهای مرطوب کننده با بافت غلیظ حاوی سرامید و هیالورونیک اسید استفاده کنید.
پوست مختلط
تا به حال اصطلاح تی زون (T-Zone) به گوشتان خورده است؟ این اصطلاح دقیقا درباره پوست مختلط به کار میرود. این افراد در ناحیه پیشانی، بینی و چانه دارای پوست چرب هستند که تشکیل شکل T انگلیسی را میدهد. بقیه نواحی صورت این افراد خشک است. به همین دلیل افراد با پوست مختلط برای داشتن یک روتین پوستی مناسب دچار مشکل هستند. زیرا این افراد برای یافتن کلینزر (Cleanser) یا شوینده مناسب برای پوستشان چالش دارند. سالیسیلیک اسید برای این دسته افراد نیز مناسب است اما دقت کنید که در استفاده از آن زیادهروی نکنید.
پوست نرمال
اگر پوست شما نه چرب است و نه خشک یکی از افراد خوششانس هستید! البته باید در نظر بگیرید که پوست نرمال دچار حساسیت نیست و نیاز به مداخله پزشکی ندارد. زیرا در این صورت جزو پوست حساس محسوب میشود. پوست نرمال دچار جوش و آکنه نمیباشد. البته دقت کنید در دنیای امروز با این میزان از آلودگی هوا و محیط، جوش زدن یک امر متداول شده است. گرچه جوش زدن در کل موضوع طبیعی نیست. پس اگر پوست نرمالی دارید که نه چرب است و نه خشک و گهگاه جوش میزنید، باید در لایف استایل و بهداشتتان بیشتر دقت کنید.
پوست حساس
بیش از ۵۰ درصد افراد جامعه دارای پوست حساس هستند. این نوع پوست دارای قرمزی و حساسیت است و مستعد بیماریهایی چون اگزما و دیگر آلرژیهاست. این افراد ممکن است همزمان با حساسیت، در معرض جوش هم باشند. در روتین پوستی این افراد باید محصولاتی باشد که فاقد مواد حساسیتزا مانند عطر و پارابن هستند.
مراحل گام به گام بهترین روتین پوستی برای انواع پوست
با اینکه شناخت نوع پوست برای خرید محصول مناسب واجب است، اما مراحل یک روتین پوستی استاندارد و ساده برای هر نوع پوست مشترک است. به همین دلیل موادی که در محصولات مخصوص هر نوع پوست به کار رفته متفاوت است. در برخی از محصولات حتی بافت محصول نیز متفاوت است. به طور مثال توصیه میشود پوستهای چرب نیز از مرطوب کننده استفاده کنند. ولی مرطوب کننده پوست چرب فاقد چربی اضافه است و بافت کرمی و غلیظی ندارد. به همین دلیل اصطلاح غیر جوشزا یا Non-Comedogenic برای این محصولات به کار میرود. یا پوستهای حساس باید از محصولاتی استفاده کنند که حتما فاقد عطر و پارابن باشد.
با هر نوع پوست و هر بودجهای، برای داشتن یک روتین استاندارد باید مراحل زیر را رعایت کنید:
- پاک کردن و شستشو ( شستشوی دو مرحلهای یا Double Cleansing )
- مرطوب کننده یا آبرسان / سرمها
- ضدآفتاب ( برای روز )
- کرم شب ( برای شب )
پاک کردن و شستشوی پوست صورت در روتین پوست
هر نوع پوستی که دارید، پاک کردن اولین مرحله در روتین پوستی است. برای پاک کردن پوست از لوازم آرایشی و آلودگی باید شستشوی دو مرحلهای را انجام دهید. به این صورت که ابتدا به وسیله شیر پاک کن (لوسیون پاک کننده ) یا میسلار واتر آرایشتان را پاک کنید. مقداری از میسلار یا شیر پاک کن را روی پنبه یا پد آرایشی بریزید و با مکس کافی پوست را از لوازم آرایش پاک کنید. سپس از یک شوینده مناسب نوع پوست استفاده کنید و کاملا پوستتان را بشویید. این کار دابل کلینزینگ یا شستشوی دو مرحلهای است.
این نوع پاکسازی پوست، منافذ پوستتان را کاملا پاک میکند. با این کار احتمال جوش زدن کم میشود. حتما در روتین پوستی خودتان این مورد را رعایت کنید. دقت کنید که اگر پوست خشک و حساسی دارید، نیازی نیست که صبح و شب پوستتان را بشویید و میتوانید فقط شبها این کار را انجام دهید.
در روتین پوستیام مرطوب کننده استفاده کنم یا آبرسان؟
مرطوب کننده برای هر نوع پوستی لازم است. چه پوست چرب دارید چه پوست خشک باید از مرطوب کننده پس از هربار شستشو و در روتین پوستی خود استفاده کنید. اگر پوست نرمالی دارید نیز استفاده از مرطوب کننده لازم است. تفاوت آبرسان و مرطول کننده در این است که آبرسان باعث میشود رطوبت پوست شما در لایه زیرین محفوظ بماند. جون آبرسان بافت سبکی دارد اکثر افراد با پوست چرب ترجیح میدهند از آبرسان استفاده کنند.
برای حفظ رطوبت و جوانی پوست، میتوانید از محصولات حاوی رتینول استفاده کنید که پوست را جوانسازی میکنند. همچنین محصولات دارای ویتامین C میتواند انتخاب مناسبی باشد.
اگر پوست شما تحمل رتینول را دارد بهتر است از آن استفاده کنید تا جوان بمانید. همچنین اگر پوست نرمالی دارید نیاسینامید هم برای شما مناسب است. برندها این محصولات را به صورت سرم نیز تولید کردهاند.
سرم در روتین انواع پوست
استفاده از سرمها یک انتخاب شخصی است و یا ممکن است پزشک برای شما تجویز کند. در هر حال اگر روتین پوستی ساده و استانداردی میخواهید استفاده از سرم انتخاب شماست. اگر پوست نرمالی دارید میتوانید چند شب در هفته از سرم حاوی گلایکولیک اسید که نوعی لایهبردار است استفاده کنید.
سرمها برای پوستهای چرب که نیاز به لایهبرداری دارند یک انتخاب مناسب هستند. لایهبرداری کمک میکند که لایه مرده پوست و لکههای ناشی از جوش از بین بروند. سرمهای لایهبردار ضعیف حاوی اسیدهای میوه مانند AHA و ویتامین سی برای انواع پوست مناسب است به این شرط که مرحله بعدی روتین پوست یعنی ضدآفتاب را فراموش نکنید.
استفاده از ضدآفتاب؛ رمز شادابی و جوانی پوست
اشعه آفتاب در دراز مدت باعث پیری و شکستگی پوست میشود. برای جلوگیری از پیری باید در روتین پوستی روز خود ضدآفتاب را بگنجانید. هر نوع پوستی که دارید استفاده از ضدآفتاب با کیفیت واجب و لازم است. استفاده از ضدآفتاب میتواند جلوی تمام لکهای ناشی از آفتاب را بگیرد.
میتوانید از ضدآفتابی استفاده کنید که حاوی مرطوب کننده است؛ در این صورت نیازی به مرحله قبلی ندارید. میتوانید از ضدآفتاب رنگی نیز استفاده نمایید. یک شایعه وجود دارد که ضدآفتاب رنگی باعث ایجاد لک میشود ولی مقالات و تحقیقات این مطلب را نشان نمیدهد.
کرم شب برای روتین پوستی شبانه
برای روتین شب، میتوانید از کرمهای مخصوص شب استفاده کنید. این کرمها اغلب حاوی موادی هستند که بهتر است در معرض آفتاب مورد استفاده قرار نگیرند. به همین دلیل از آنها شب استفاده میکنیم. برندها و کمپانیهای مختلف، این کرمها را معمولا بر اساس ردههای سنی تولید میکنند.
کلام آخر
در یک جمله، برای داشتن پوست شاداب و سالم باید یک روتین پوستی مناسب نوع پوستتان داشته باشید. به همین دلیل شناسایی نوع پوستتان بسیار مهم است. به طور خلاصه اگر پوستی دارید که پس از شستشو چرب میشود و جوش دارد پوست چربی دارید و باید از محصولاتی استفاده کنید که چربی اضافهتری را به پوست شما تحمیل نکند.
اگر پوستی دارید که در نقاط پیشانی، بینی و چانه چربی دارد پوست مختلط دارید و باید محصولات مخصوص استفاده کنید. اگر پوستتان نه چرب است نه خشک پوست نرمالی دارید و بسیار خوششانس هستید. ولی این به معنای عدم نیاز به مراقبت نیست و شما نیز باید از پوستتان مراقبت کنید و روتین پوست روزانه داشته باشید.
اگر پوست شما دچار خارش و قرمزی است و خشک میشود پوست خشک دارید و باید از محصولات با بافت کرمی و غلیظتر استفاده کنید.
هر نوع پوستی دارید مرحله اول شستشو و پاک کردن است. پس از آن باید از مرطوب کننده استفاده کنید. استفاده از سرمها و لایهبردارها باید کاملا مناسب پوست و به توصیه پزشک درماتولوژیست باشد. در مرحله نهایی اگر روز بود باید از ضدآفتاب استفاده کنید و اگر شب بود از کرم شب که مخصوص استفاده قبل از خواب است استفاده نمایید.
اگر مدت طولانی از روتین پوست مناسب پوستتان پیروی کنید تفاوت و شادابی را در چهرهی خودتان خواهید دید.